به گزارش مشرق، به تازگی گزارشی از یک طرح نظرسنجی از سوی موسسه گالوپ منتشر شده که در آن ایرانیان را عصبانیترین مردم دنیا معرفی کرده است. نتایج این نظرسنجی در روزهای اخیر بازتاب گستردهای در رسانههای کشور و خصوصاً فضای مجازی داشته است. در خصوص گزارش مذکور نکات ذیل قابل تأمل است:
الف) ارائه تصویری از گزارش گالوپ
1) عنوان این نظرسنجی، «سنجش جهانی احساسات» است که ظاهراً برای دوازدهمین سال متوالی اجرا میشود (از 2006).
2) در این نظرسنجی بهطور متوسط از هر کشور حدود 1050 نفر و از ایران 1000 نفر (در ایران بهصورت تلفنی) مورد پرسش قرار گرفتهاند و افراد طی 10 سؤال، احساسات مثبت و منفی خود را اعلام کردهاند. در سؤالات مربوط به احساسات مثبت از مردم پرسیده شده: آیا در روز گذشته، احساس خوبی داشتهاید؟ آیا رفتار احترامآمیز داشتهاید؟ آیا لبخند بر لب داشته یا خندیدهاید؟ آیا به آموزش یا کار مورد علاقه مشغول بودهاید؟ و آیا لذتی را تجربه کردهاید؟ در سؤالات مربوط به احساسات منفی هم طی پنج سؤال از مردم پرسیده شده: آیا در روز گذشته، تجربهای از درد جسمی، نگرانی، غم، اضطراب و خشم داشتهاید؟ سپس بر اساس درصد پاسخهای مثبت به این 10 سؤال، جوامع به لحاظ احساسات مثبت و منفی رتبهبندی شدهاند.
3) بیش از 70 درصد مردم ایران (معادل میانگین مردم جهان) تجربه روزانه احساسات مثبت را داشتهاند. بالاترین دامنه این احساسات با 84 درصد در پاراگوئه گزارش شده است و کمترین آن با 51 درصد در یمن. کشورهای آمریکای لاتین در بین بالاترین درصد مردم دارای احساسات مثبت گزارش شده و بین کشورها با کمترین احساسات مثبت نیز نام ترکیه، بلاروس، گرجستان، لیتوانی و اوکراین بهچشم میخورد.
4) میانگین درصد مردم دارای احساسات منفی در جهان 28درصد گزارش شده است که در این میان مردم عراق با 58درصد بیشترین و مردم قرقیزستان با 12درصد کمترین تجربه احساسات بد را اعلام کردهاند. نکته قابل ذکر اینکه مردم عراق برای پنجمین سال متوالی در صدر فهرست مردم دارای بیشترین احساسات بد بودهاند. دومین کشور این فهرست سودان جنوبی است که طی یک سال گذشته احساسات بد مردم آن از 46درصد به 55درصد افزایش یافته است. بنابر تفسیر گالوپ، علت این افزایش، وقوع جنگ داخلی و به تبع آن نسلکشی و قحطی است. گالوپ در این گزارش تصریح میکند: در گزارش امسال و سالهای قبل، بالاترین رتبههای مردم دارای احساسات منفی، همیشه در کشورهایی مشاهده شده که درگیر نوعی اغتشاش و درگیری بودهاند.
5) در پنج شاخص مربوط به احساسات بد (درد جسمی، نگرانی، غم، اضطراب و خشم) 50 درصد ایرانیان، «خشم» را در روز گذشته تجربه کردهاند که بالاترین درصد اعلام شده است؛ عراق (با 49درصد) و سودان جنوبی (با 47درصد) در رتبههای بعدیاند. در شاخص «اضطراب» یونان (با 67درصد) در رتبه نخست است، در شاخص «نگرانی» جمهوری آفریقای مرکزی (با 72درصد) بالاترین رتبه را دارد. مردم عراق به همراه جمهوری آفریقای مرکزی، سودان جنوبی و توگو (با 59درصد) بالاترین تجربه «درد جسمی» را دارند و در تجربه «غم» نیز عراقیها و مردم لیبریا (با 55درصد) در رتبه نخستاند.
6) بنا بر جمعبندی گالوپ، ایران جزء 10 کشور نخست فهرست «عاطفیترین جوامع» قرار دارد و کشورهای عضو جماهیر شوروی سابق، کمترین عواطف را اظهارداشتهاند.
ب) نقد و بررسی
مردم مناطقی از دنیا (که بر حسب تصادف! خاورمیانه و آفریقا را شامل میشود) بیشترین «احساسات منفی» را گزارش کردهاند، اما سؤال این است: ریشه بروز «احساسات بد» چیست؟ آیا ژن و نژاد مردم خاورمیانه و آفریقا آنها را از دیگران متمایز کرده است؟ یا زمینههایی چون جنگ، فقر، قحطی، گرسنگی، بیماری، ناامنی و تهدید، حال آنها را بد کرده است؟ سؤال بعدی این که مسوول اینگونه ناامنیها، خشونتها، جنگ و فقر در این مناطق کیست؟ چرا مردم «یمن» کمترین احساسات مثبت را دارند؟ و چرا مردم «عراق» بیشترین احساسات منفی؟ جنگ و ناامنی در این مناطق حاصل کدام سیاستهاست؟ فقر و گرسنگی در خاورمیانه و آفریقا از کجا نشأت گرفته است؟ سود حاصل از منابع و ثروتهای طبیعی این مناطق، قرنهاست به حساب کدام کشورهای «شاد و خوشحال» واریز میشود؟ دولتهای ناکارآمد و وابسته در اغلب این کشورها چگونه آسایش مردم خود را در قبال تدوام قدرت، با قدرتمندان عالم معامله کردهاند؟ چه کسانی با دهها سال چپاول ثروت ملی، بروز هشت سال جنگ، تحریم همهجانبه، تهدید همه روزه، ترور، دشمنتراشی و دهها جنایت دیگر موجبات فقر، گرسنگی و خشم ایرانیان را فراهم کرده و میکنند؟ شاید نیت «گالوپ» از تهیه این گزارش، تحقیر ملتهای ستمدیده نباشد، اما بخشی از بازخورد طبیعی آن، احساس ضعف، یأس و عقبماندگی در برخی مردم این مناطق خواهد بود. همین گزارش، میتواند محکمترین سند برای محاکمه سلطهگران نظام بینالملل (و در رأس آنها آمریکا و انگلیس) باشد که سالهاست با سیاستهای جنگطلبانه، مداخلهجویانه، نژادپرستانه و ضدمردمی خود، غم، خشم و اضطراب را به مظلومان تحمیل کردهاند.
منبع: صبح نو